Stimuleren van kritisch bewustzijn van structurele ongelijkheid

In het promotieonderzoek van Nina Hosseini staat de vraag centraal hoe we als lerarenopleiders bij (aanstaand) leraren het kritisch bewustzijn van structurele ongelijkheid kunnen stimuleren. Immers, “Not everything that is faced can be changed; but nothing can be changed until it is faced” (Baldwin, 2017). Deze woorden van James Baldwin geven kernachtig uitdrukking aan het belang van kritisch bewustzijn van ongelijkheid en onrechtvaardigheid als eerste stap op weg naar meer kansengelijkheid en Social Justice. Onrecht kan niet bestreden worden wanneer het niet gezien en erkend wordt als onrecht. Zeker wanneer structurele ongelijkheden diepgeworteld zijn geraakt in de samenleving in het algemeen en het (opleidings)onderwijs in het bijzonder, is het vaak moeilijk om ze als zodanig te (h)erkennen. Om als (aanstaand) leraar of lerarenopleider in verzet te kunnen komen tegen kansenongelijkheid, is het belangrijk eerst bewustzijn te ontwikkelen van structurele ongelijkheden en hoe deze doorwerken in alledaagse praktijken. Hoewel het vergroten van dit bewustzijn niet automatisch betekent dat dit in nieuw handelen kan worden omgezet, is dit wel een eerste stap om te komen tot nieuw handelen.

Dit promotieonderzoek is in samenwerking met de UvA.

Promotor: Prof. dr. Monique Volman

Co-promotoren: dr. Monique Leygraaf en dr. Lisa Gaikhorst

Dit onderzoek heeft inmiddels tot de volgende publicaties geleid:

Hosseini, N., Leijgraaf, M., Gaikhorst, L., & Volman, M. (2021). Kansengelijkheid in het Onderwijs: een Social Justice Perspectief voor de Lerarenopleiding. Tijdschrift voor Lerarenopleiders 42(4), 15-25.

Hosseini, N., Leijgraaf, M., Gaikhorst, L., & Volman, M. (2024). Practices of social-justice oriented teacher education: a review of the literature. Frontiers in Education, 9:1432617. doi:10.3389/feduc.2024.1432617

Hosseini, N., Leijgraaf, M., Gaikhorst, L., & Volman, M. (2025). Navigating challenges and tensions in social justice–oriented teacher education: A review of the literature. Review of Educational Research. doi:10.3102/00346543251325572