Link naar de les op de website van Volgens Bartjens.

Vragen met als doel de hele les en de video’s in samenhang te doordenken:

Vooraf:

• Veel leerlingen vinden het rekenen met contexten lastig. Kun jij bedenken waarom dat zo is? Welke denkstappen moet je zetten om bij een contextopgave tot een goed antwoord te komen?
• Lees het lesplan. Waar ben je nieuwsgierig naar als je straks de video’s van deze les gaat bekijken?
• Welke aanpakken verwacht je van de leerlingen? Maak een voorspelling.

Tijdens het bekijken van de video’s:

Video 1: De leerlingen maken de opgaven eerst alleen.

• Welke rol neemt de leerkracht in tijdens het klassengesprek? Let bijvoorbeeld op hoe ze de instructie geeft, beurten verdeelt en reageert op antwoorden van leerlingen.
• De leerkracht vraagt door op de formulering van een antwoord van een leerling en stuurt aan op een precieze formulering. Waarom zou ze dat doen? Wat probeert ze hiermee te bereiken?

Video 2: De leerlingen bespreken de opgaven in tweetallen.

• Wat is volgens jou de meerwaarde van het kort overleggen in tweetallen nadat leerlingen eerst individueel hebben gewerkt? Waar zie je dat terug in de video?
• De leerkracht vraagt: “Waar gaat het over?” Waarom denk je dat ze juist deze vraag stelt? Wat wil ze hiermee bij de leerlingen bereiken?
• Hoe helpen de vragen van de leerkracht bij het zetten de denkstap: “De rest is 1 euro, die moet 100 cent worden en verdeeld over 7”? Wat valt je op aan haar manier van begeleiden?

Video 3: Klassikaal gesprek over de opgaven.

• Wat valt je op aan het gesprek over de 52 weken en 1 dag? Hoe pakt de leerkracht de overgang naar het onderwerp schrikkeljaren en het draaien van de aarde om de zon op? Wat draagt dit bij aan het leerproces van de leerlingen?
• Welke rol speelt de parate vakkennis van de leerkracht in dit gesprek? Waar zie je dat ze ‘boven de stof’ staat, en waarom is dat belangrijk in dit soort situaties?

Als je deze les zelf wilt geven:

• Hoe heeft de leerkracht zich waarschijnlijk op de les voorbereid?
• Wat zou je daarvan willen overnemen en wat zou je anders doen?
• Welke handelingsniveaus heb je bij de leerlingen op de video gezien? Welke verwacht je bij de leerlingen uit jouw groep?
• Welke didactische keuzes zou je kunnen heroverwegen om je les goed te laten aansluiten bij wat jouw leerlingen aankunnen?
• Wat zijn de leerdoelen voor jezelf?

Verdere theoretische verdieping:

Vaktaal:

Om de les goed te analyseren, is vaktaal essentieel. Leg in je eigen woorden uit hoe de onderstaande vaktaalwoorden in de les naar voren komen. Welke nieuwe inzichten heb je gekregen ten aanzien van deze woorden? De lijst is niet uitputtend; voeg zelf andere relevante begrippen toe die je kunt gebruiken om de les te analyseren.

• Benoemde getallen
• Bewerking
• Breuk
• Context
• Deeltal
• Delen
• Deler
• Gecijferdheid
• Kolomsgewijs delen
• Kommagetal
• Mathematiseren
• Rest
• Quotiënt
• …

Literatuursuggesties:

In de video-opnames heb je kunnen zien hoe je kinderen kunt uitdagen om na te denken over de betekenis van ‘delen met rest’. Meer hierover lees je in hoofdstuk 3 van Kerninzichten en hoofdstuk 1 en 4 van Rekenen met hele getallen op de basisschool. Het artikel van Vermeulen gaat dieper in op (cijferend) delen, de betekenis van ‘rest’ en het belang van contexten.

• Oonk, W., Keijzer, R., Lit, S., Barth, F., den Engelsen, M., Lek, A., & Van Waveren Hogervorst, C. (2023). Wiskunde in de praktijk. Kerninzichten (4e druk). Noordhoff Uitgevers.​
• Van Galen, F., Markusse, A., & Veltman, A. (2022). Rekenen met hele getallen op de basisschool (3e druk). Noordhoff Uitgevers.
• Van Galen, F. & Steur, M. (2024). Delen met rest. Volgens Bartjens, 44(1), 8-9.
• Vermeulen, W. (2005). Cijferend delen: daar krijg ik een staart van.Volgens Bartjens, 24(5), 7-8.