Hogeschool IPABO > Comenius > Naar verhouding de beste
Naar verhouding de beste
In deze les onderzoeken leerlingen uit groep 8 hoe je verhoudingsgewijs kunt vergelijken. Ze ontdekken dat breuken, procenten en verhoudingen wiskundige middelen zijn die verhoudingsgewijs vergelijken mogelijk maken.
Link naar de les op de website van Volgens Bartjens.
Vragen met als doel de hele les en de video’s in samenhang te doordenken:

Acht kinderen hebben ieder met een bal geprobeerd te mikken op een basket. Ze houden bij hoe vaak ze hebben gegooid en hoe vaak het raak was. De vraag is: wie heeft het meest raak gegooid?
Vooraf:
- Los dit probleem eerst zelf op verschillende manieren op.
- Welke aanpakken verwacht je van de leerlingen? Maak een voorspelling.
- Hoe denk je dat dit probleem leerlingen stimuleert om een verband te leggen tussen verhoudingen, breuken en percentages?
- Lees het lesplan. Welke fasen van het hoofdfasemodel verwacht je tijdens de uitvoering van de les te zien?
- Denk je dat alle kinderen kunnen meedoen? Zijn er voldoende differentiatiemogelijkheden? Waarom denk je dat?
- Waar ben je nieuwsgierig naar als je straks de video’s van deze les gaat bekijken?
Tijdens het bekijken van de video’s:
Video 1: Probleemverkenning
- Welke verschillende argumenten geven de leerlingen tijdens de klassikale discussie om te verklaren wie volgens hen het hoogste heeft gescoord?
- Welke wiskundige taal gebruiken de leerlingen in de klassikale discussie om hun denkwijze uit te leggen?
- Welke strategieën gebruiken de leerlingen als ze in tweetallen werken?
- Wat doet of zegt de leerkracht? Welk effect heeft dat op de leerlingen?
Video 2: Uitwisseling van aanpakken
- Wat valt je op aan de houding van de leraar in deze video?
- Wat valt je op aan de houding van de leerlingen in deze video?
- Welke verschillende benaderingen van het probleem delen de leerlingen?
- Welke voorkennis tonen de leerlingen?
Video 3: Nabespreking
- Hoe helpt de leerkracht de leerlingen om hun strategieën te vergelijken?
Als je deze les zelf wilt geven:
- Hoe heeft de leerkracht zich waarschijnlijk op de les voorbereid?
- Wat zou je daarvan willen overnemen en wat zou je anders doen?
- Welke handelingsniveaus heb je bij de leerlingen op de video gezien? Welke verwacht je bij de leerlingen uit jouw groep?
- Welke didactische keuzes zou je kunnen heroverwegen om je les goed te laten aansluiten bij wat jouw leerlingen aankunnen?
- Wat zijn de leerdoelen voor jezelf?
Verdere theoretische verdieping:
Vaktaal:
Om de les goed te analyseren, is vaktaal essentieel. Leg in je eigen woorden uit hoe de onderstaande vaktaalwoorden in de les naar voren komen. Welke nieuwe inzichten heb je gekregen ten aanzien van deze woorden? De lijst is niet uitputtend; voeg zelf andere relevante begrippen toe die je kunt gebruiken om de les te analyseren.
- Absoluut
- Breuken
- Context
- Deel-geheelrelatie
- Getalrelaties
- Mathematiseren
- Procent
- Relatief
- Verhouding
- Verhoudingentaal
- Verhoudingsgewijs
- Verhoudingstabel
- Wiskundig modelleren
- …
Literatuursuggesties:
In de video-opnamen heb je gezien hoe leerlingen werden gestimuleerd om na te denken over de relatie tussen procenten, verhoudingen en breuken, en het verschil tussen absoluut en verhoudingsgewijs vergelijken. Meer hierover lees je in deel 2 van Kerninzichten en in Rekenen met verhoudingen op de basisschool. Het artikel van Van Galen gaat dieper in op het verschil tussen absoluut en verhoudingsgewijs vergelijken.
- Oonk, W., Keijzer, R., Lit, S., Barth, F., den Engelsen, M., Lek, A., & Van Waveren Hogervorst, C. (2023). Wiskunde in de praktijk. Kerninzichten (4e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F., & Markusse, A. (2021). Rekenen met verhoudingen op de basisschool (2e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F. (2003). Absoluut en relatief, een lastig onderscheid – Procenten in groep 7. Volgens Bartjens, 22(3), 5-8.
- Van Galen, F., & Aalbers-Werkhoven, A. (2022). Naar verhouding de beste. Volgens Bartjens, 42(1), 16-17.