Hogeschool IPABO > Comenius > Spiegelen en symmetrie
Spiegelen en symmetrie
Leerlingen ontdekken dat ze de lichaamshouding van een ander kunnen spiegelen, en zo samen met andere leerlingen, symmetrische situaties kunnen maken.
De les is oorspronkelijk ontworpen voor groep 4-5. In de video zie je echter leerlingen van verschillende leeftijden, omdat deze les wordt gegeven aan kinderen met een lichamelijke beperking of een langdurige ziekte.
Link naar de les op de website van Volgens Bartjens.
Vragen met als doel de hele les en de video’s in samenhang te doordenken:
Vooraf:
- Maak samen met je medestudenten een aantal foto’s waarin jullie met jullie eigen lichamen symmetrische houdingen aannemen. Bedenk zelf welke houdingen je aanneemt.
- Analyseer de foto’s die jullie hebben gemaakt: welke meetkundige activiteiten zijn hierin zichtbaar? Benoem ook de meetkundige begrippen en taal die je kunt gebruiken om de symmetrie in de houdingen te benoemen.
- Lees het lesplan. Waar ben je nieuwsgierig naar als je straks de video’s van deze les gaat bekijken?
- Welke voorkennis ten aanzien van symmetrie hebben de leerlingen nodig om te kunnen starten met deze activiteit?
Tijdens het bekijken van de video’s:
Video 1: Dit is het laatste deel van de les. De leerlingen maken samen symmetrische situaties
- Hoe geeft de leerkracht ruimte voor eigen inbreng van de leerlingen bij het positioneren van de krukjes en het bedenken van houdingen?
- Hoe stimuleert de leerkracht het gebruik van meetkundetaal?
- Hoe betrekt de leerkracht de hele groep, ook de toeschouwers?
- Vraagt de leerkracht naar de meetkundige inzichten van leerlingen, of blijft het bij een spelervaring?
Video 2: Begin van de les. Wat is symmetrie? En wat is spiegelen?
- Wat probeert de leerkracht volgens jou te bereiken in de startfase van de les?
- Wat valt je op aan het gebruik van meetkundetaal tijdens dit fragment? In hoeverre stimuleert de leerkracht het gebruik van meetkundige begrippen, en gebruiken de leerlingen deze taal zelf actief (of juist niet)?
Video 3: Vervolg. Het verschil tussen spiegelen en niet-spiegelen blijkt best lastig voor de kinderen.
- Wat is er volgens jou precies moeilijk voor de leerlingen bij het spiegelen van de pose van de leerkracht?
Video 4: De leerlingen beoordelen hierna de foto’s die gemaakt zijn met kinderen uit een andere groep.
- Hoe beoordelen de leerlingen de symmetrie in de gemaakte foto’s? Welke punten noemen ze als ‘goed’ en welke aspecten vinden ze minder kloppend? Hoe gebruiken ze daarbij meetkundige taal of argumenten?
- Wat zeggen de reacties en feedback van de leerlingen over hun begrip van het concept symmetrie? Welke aanwijzingen geven zij dat ze het idee van spiegelbeeld en symmetrieas begrijpen (of juist niet)?
- Op welke manier bevordert de leerkracht interactie en gezamenlijke denkactiviteit tijdens het klassengesprek?
Als je deze les zelf wilt geven:
- Hoe heeft de leerkracht zich waarschijnlijk op de les voorbereid?
- Wat zou je daarvan willen overnemen en wat zou je anders doen?
- Wat zijn de leerdoelen voor jezelf?
Verdere theoretische verdieping:
Vaktaal:
Om de les goed te analyseren, is vaktaal essentieel. Leg in je eigen woorden uit hoe de onderstaande vaktaalwoorden in de les naar voren komen. Welke nieuwe inzichten heb je gekregen ten aanzien van deze woorden? De lijst is niet uitputtend; voeg zelf andere relevante begrippen toe die je kunt gebruiken om de les te analyseren.
- Construeren
- Meetkundetaal
- Oriëntatie in de ruimte
- Spiegelen
- Symmetrie
- …
Literatuursuggesties:
In de video-opnames heb je kunnen zien hoe je kinderen kunt uitdagen om na te denken over symmetrie. Meer hierover lees je in hoofdstuk 10 van Kerninzichten en hoofdstuk 4 en 5 van Meten en meetkunde op de basisschool. Het artikel van Markusse gaat over het leren van symmetrie via dans.
- Markusse, A. (2015). Wiscodans. Volgens Bartjens, 34(5), 31–33.
- Oonk, W., Keijzer, R., Lit, S., Barth, F., den Engelsen, M., Lek, A., & Van Waveren Hogervorst, C. (2023). Wiskunde in de praktijk. Kerninzichten (4e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F., Markusse, A., & Veltman, A. (2021). Meten en meetkunde op de basisschool (1e druk). Noordhoff Uitgevers.
- Van Galen, F., & ten Brinke, P. (2024). Spiegelen en symmetrie. Volgens Bartjens, 43(3), 22-23.