Privileges en Racisme

Samen met prof. dr. Jenelle Reeves van the University of Nebraska Lincoln (USA) doen we al enige jaren onderzoek naar het concreet vormgeven van op Social Justice gericht opleidingsonderwijs. Een van de leidende principes in ons werk als lerarenopleiders en onderzoekers is de erkenning dat alle onderwijspraktijken specifieke standpunten, posities en interesses weerspiegelen. En dat deze onderwijspraktijken bovendien beïnvloed worden door vaak impliciete vooroordelen, aannames, perspectieven en standpunten. Het negeren van deze erkenning zou ertoe kunnen leiden dat de structurele ongelijkheid en dominantie van bevoorrechte groepen over gemarginaliseerde groepen in stand worden gehouden. Omdat de dominante ideologie van een samenleving zo diep geworteld is in het dagelijks leven, vormt het de manier waarop mensen – vooral mensen die tot dominante groepen in de samenleving behoren – hun wereld ervaren en definiëren wat zij als ‘normaal’ beschouwen. Om deze reden vinden we het belangrijk om onze aanstaand leraren aan te moedigen een kritisch bewustzijn te ontwikkelen van zowel hun eigen privileges als de mogelijke privileges of marginalisering van de leerlingen met wie zij werken. Ons gezamenlijke onderzoeksproject over Privilege, Positionality and Possibility in Teacher Education heeft tot doel antwoorden te vinden op de volgende onderzoeksvraag:

Hoe kunnen wij, lerarenopleiders, onze aanstaand leraren stimuleren om kritisch bewustzijn te ontwikkelen van hun eigen privileges en posities, evenals van de mogelijke privileges of marginalisering van hun leerlingen? En hoe kunnen we hen helpen om de mogelijkheden om les te geven voor Social Justice te vergroten?

Na een verkenning van de belangrijkste filosofische en theoretische wortels van op Social Justice gerichte lerarenopleidingen, hebben we gedurende 4 jaar een facultatief onderwijsproject ontwikkeld en uitgevoerd voor de vierde jaars IPABO studenten van het uitstroomprofiel Diversiteit & Kritisch burgerschap. In dit onderwijsproject hebben we de studenten geconfronteerd met uitgesproken en soms provocerende teksten en documentaires. Gesprekken over en logboekreflecties op deze teksten en documentaires vormen, samen met onze onderzoekslogboeken, de data bij dit onderzoeksproject.